Wij moeten terug naar Nederland om een aantal belangrijke zaken omtrent erfrecht te regelen. Sandra en haar partner bieden aan om een aantal dagen op onze zelfvoorzienende thuisboerderij te passen. Geen eenvoudige taak aangezien de gewassen vol op in de bloei zijn en veel zorg nodig is voor de jonge dieren.

Bovendien bevindt het zelfvoorzienend-leven-project Back to basic Sweden zich off the grid, ver van de bewoonde wereld. Dat wij minimaal gebruik maken van ‘moderne’ producten maakt het een extra uitdaging. We herleven in dit project als het ware het pre-industriele tijdperk en zijn afhankelijk van de natuur, bushcraft en middeleeuwse technieken om te overleven.

Na een korte en intense leerperiode is het tijd om Sandra en haar partner in het diepe te gooien. Wij vroegen haar, hoe zij het heeft ervaren.

Back to basic Sweden is zelfvoorzienend en doet aan minimal waste. Er wordt zo min mogelijk uit de winkel gehaald. Op die manier blijven we “onafhankelijk” en voorkom je onnodig opbouw van afval.

De boerderij zich in het eerste jaar en omdat het zich off the grid bevindt, wordt alles met de hand gedaan. Dit kost veel tijd. Voorzieningen zoals een waterput, irrigatie systeem, weilanden, hand gemaakte tuingereedschap en bijvoorbeeld een houte kruiwagen missen nog. Er is dus volop ruimte voor creativiteit.

Sandra, heb je kans gehad om op een creatieve manier het leven op de boerderij te vergemakkelijken?

Zonder creatievietijd ga je niet ver komen. Wat dat betreft, hebben wij ons goed kunnen uitleven. Met slechts een Tomahawkbijl, touw en wat hout uit het bos maakt Harrie een rugzak waarmee we een emmer kunnen dragen om bramen, bessen en dergerlijke mee de heuvel op en af kunnen sjouwen.

We maken ook een krukje om de benen hoog te leggen na een dag hard werken op de boerderij. Zo kunnen we toch nog genieten van een beetje luxe, hihi.

Hoe ziet een dag van het leven op de boerderij uit?

Het leven op de zelfvoorzienende off the grid thuisboerderij van Ter en Annet is een behoorlijke uitdaging. Het is een grote omschakeling ten opzichte van het ‘normale’ leven dat ik gewend ben, maar gelukkig sta ik er niet alleen voor. Zonder mijn vriend Harrie had ik het nooit gered. Om een beeld te krijgen. De boerderij bevindt zich op een redelijk stijle zuidhelling met landbouwterassen zoals je ook kunt vinden op het Spaanse eiland Gomera.

Wij verblijven in onze zelfgebouwde camper aan de voet van deze helling. Elke ochtend om 6:45 gaat mijn wekker om de boerderijdieren te voeren. Harrie sprokkelt ondertussen hout voor het vuur om regenwater af te koken voor de koffie.

Vuur maken leer je redelijk snel. Een noodzaak als je zonder gas en electra leeft. Je hebt het nodig om regenwater drinkbaar te maken, kleren te wassen en de afwas te doen. Om het continue aan te houden, is niet zo eenvoudig. Terwijl je druk op de boerderij bezig bent is aanvullen van het brandhout al snel vergeten. Dan kun je weer helemaal van voor af aan beginnen om het ondertussen afgekoelde water op nieuw op te warmen.

Na de koffie en het ontbijt begint de waterronde voor de tuinkas. Ik controleer de temperatuur en zet de ramen open voor verluchting. Een heuse workout in de vroege uurtjes.

Omdat in augustus de zon overdag te fel is kunnen we pas s’avonds de gewassen wateren. En gelukkig maar, want dat is niet het eerste dat je s’morgens vroeg al wilt doen.

Dat wateren zoals je in Nederland gewend bent gaat hier overigens wel even anders. Je moet het dal in om met twee gieters water uit de beek te halen. Zo loop je 10 tot 12 keer met 20 kilo op de benen de bergterassen op om de planten te bewateren. Ik kan je eerlijk vertellen: “dat valt best zwaar.”

Dus later hebben we toch maar het irrigatievat gebruikt dat Ter voor vertrek naar Nederland alvast voor ons gevuld had. Maarja, die blijft ook niet eewig vol. Je raad het al, berg op berg af, er is geen ontkomen aan. Je hebt het water niet alleen voor de planten nodig. Wil je kleren wassen, de afwas doen, douchen, handen wassen, dan moet je weer naar de beek om water te halen.

Heb je de avond ervoor niet er aan gedacht om water klaar te zetten voor de tuinkas of om je op te frissen, dan moet je s’ochtends vroeg met je duffe hoofd en 2 gieters het dal alweer in, pfff. Geloof me, dat vergeten is na een keer of twee snel afgeleerd.

Voor de grootste deel van de week hadden we mooi weer 😎, maar ik snap nu wel waarom Ter en Annet zo vrolijk zijn als het begint te regenen, dat scheelt minsten een keer of 10 met 20 kilo de berg op en af lopen.

Wat wel een voordeel is, door al dat sjouwen hoef ik voorlopig niet meer de sportschool in. Als ik na deze week nog steed geen strakke billen en een paar stevige beenspieren heb snap ik het ook niet meer, haha.

Zo blijf je de hele dag bezig: Boerderij op orde houden, de tuin en dieren verzorgen, vuur aan houden, water drinkbaar maken, werkgereedschap maken en ga zo maar door. Je komt tijd te kort.

Aan het leven op de boerderij en de routine raak je snel gewend. Het is leuk, maar je moet wel letterlijk sterk in je schoenen staan. Want ik moet eerlijk bekennen, het werken op de boerderij begint na week al aardig op te breken.

Wat waren de highlites?

De rust van het leven op een off the grid boerderij in een afgelegen bos is heerlijk. Je ontsnapt volledig aan de buitenwereld. Iets waar ik echt even aan toe was.

Je kan uren wandelen zonder ook maar iemand tegen te komen. Zelfs op de fiets is het makkelijk om te verdwalen, al was dat heel eventjes minder leuk.

Het premitieve dat deze ervaring met zich meebrengt zoals op houtvuur koken is geweldig. Ook met Annet eten verzamelen in het bos was erg leuk. We vonden Chantarel, eetbare bloemen, frambozen, bosbessen en noem maar op.

Met Ter ben ik de bossen ingetrokken met de compas als enige manier om er weer uit te komen. We vonden een door de wolven aangevreten geraamte van een eland. Ook bezochten we een verborgen vervallen boerderij, gebouwd rond 1800. We vonden daar een lot uit 1912.

Als afsluiter van mijn vakantie ben ik met Ter naar een meer gefiets om te gaan zwemmen. Totaal aantal badgasten die dag: 2. We hadden het helemaal voor onszelf.

Wat heb je van deze ervaring geleerd?

Ik ben erachter gekomen dat het leven off the grid niet makkelijk, maar goed te doen is. Met de moderne technieken heb je eigenlijk amper electriciteit nodig om dingen als aparatuur voor werk en verlichting te gebruiken. Een kleine zonnepaneel en batterij is al voldoende.

Overmatig zeep is ook niet nodig. Wassen met rivierwater en zelfgemaakte zeep van natuurproducten werkt ook goed. O.k., bepaalde vlekken zulen er niet volledig of zo goed uit gaan zoals je gewent bent, maar het is verder schoon.

Ieder dag douchen is ook niet altijd een noodzaak. Maar wil je toch even een verfrissing dan spring je met mooi en warm weer gewoon in een riviertje of ga je lekker zwemmen in het meer. Die liggen er in de buurt van de boerderij genoeg, hahaha.

Ik deed het al een beetje, maar afgelopen woensdag hebben wij allebei een dag zonder vlees gedaan.

Ook ga ik bijvoorbeeld nog meer opletten of de verpakking in de winkel recyclebaar is en of oude materialen herbruikbaar zijn.

Wat is het eerste wat je gaat doen als je thuiskomt?

Het spoeltoilet heb ik niet echt gemist. Het was wel even wennen dat er geen w.c. papier in het bio-droogtoilet gegooid mag worden.  

Wat ik wel miste waren mijn katjes en het gemak van bijvoorbeeld een koffiezetapparaat en stromend (warm) water. Je kan dan misschien wel bedenken wat het eerste is dat ik ga doen wanneer ik thuiskom: Mijn katjes knuffelen, de knop van het koffiezetapparaat indrukken en genieten van een heerlijke warme douche.