“Zelfvoorzienend leven is in Nicaragua heel normaal, want iedereen doet het eigenlijk al. Bovendien heeft een land met weinig regels zo zijn voordelen.”

Nicaragua, land van water en vulkanen. Inderdaad, het Meer van Nicaragua voorziet heel Midden-Amerika van water. En vulkanen zijn er genoeg; bij de Masaya vulkaan kun je de lava zien gloeien, en Ometepe is een vulkanisch eiland, heel bijzonder. En zo zijn er nog talloze vulkanen in dit prachtige diverse ongerepte land.

Mexico of toch Nicaragua

Wij wonen nu negen maanden in Nicaragua met onze twee kinderen Reza (11 jaar) en Amar (8 jaar), en sinds vier maanden op ons prachtig stukje jungle van ruim een ‘manzana’. Men rekent hier in manzanas: een manzana is 7.000 m2.

We waren niet van plan om hier in San Juan del Sur te gaan wonen: veel expats, en het is best toeristisch. Wel veel prachtige stranden. We zijn na een paar maanden een maand naar Mexico gegaan: kijken of dat iets voor ons was. Maar we voelden het niet, het was niet onze plek. Het zwemmen met whale sharks was wel echt geweldig. Mexico is natuurlijk erg groot, we hebben maar een klein gebied gezien, maar toch. Het is te Amerikaans, te Westers en technologisch geavanceerd, naar onze smaak. Dus we gingen terug naar Nicaragua.

We hebben nog een maand rondgereisd in Nicaragua, en vlak voordat we vertrokken kwamen we via via dit perceel al op het spoor. Het was ‘meant to be’, dat wij hier gingen wonen. Het is een hele fijne plek, en er is hier in San Juan del Sur ook een geweldige gemeenschap, waar we met ons gezin een mooi leven opbouwen. Er zijn hier veel mensen die, net als wij, een mooi off-grid debt-free leven op willen bouwen, en op een natuurlijke manier willen leven.

Grond kopen in Nicaragua

In Nicaragua vraag je rond als je een perceel wilt kopen, het gaat niet via een makelaar. Expats schakelen wel vaak een makelaar in, maar wij dachten, we doen het zelf wel. Het heeft heel wat haken en ogen, een stuk grond kopen hier. Je hebt sowieso een advocaat nodig. Het heeft maanden geduurd voordat het op onze naam stond; en nu nog is de registratie niet rond, dat duurt nog een paar maanden. Je gaat hier echt terug in de tijd: men schrijft nog en gebruikt stempels. Het is allemaal nog niet zo gedigitaliseerd. Men betaalt ook veel contant hier: ik betaal onze elektriciteitsrekening contant, en ook onze onroerend goedbelasting. Een paar papieren, stempel erop, en klaar. Wij vinden dat fijn, er wordt zelfs geruild ook, bijvoorbeeld bakstenen voor brandhout.

Water bij ons land

Ons perceel ligt zeshonderd meter van het strand, en twintig minuten lopen van Playa Maderas, een surfstrand waar je ongeveer wel tweehonderd dagen per jaar kunt surfen. Wij hebben een vlak stuk land, zoals het een Hollander betaamt. Voor ons geen ‘seaview’ met steile opritten en terrasbouw, en geen mogelijkheid om fijn door je tuin te lopen en te beplanten.

Ons perceel grenst aan een rivier, en dat is al heel goed van pas gekomen. We hebben twee putten, waarvan er een in gebruik is. Die raakte inactief omdat er vuil in de put zat, en ook dodelijke koraalslangen. Tja, we leven nu eenmaal in de jungle. Om ons heen is het wild, er zijn diverse brulapen families rondom ons perceel, dat hoor je wel! Een van onze werkers, Miguel, is met een machete in de put de slangen gaan doden. Hij was niet bang, hij lachte erom. Hij leeft nog, godzijdank. Toen we in die tijd zonder water zaten konden we onszelf en onze kleren wassen in de rivier. De ene put functioneert nu weer, de andere niet.

Werkers

We hebben een geweldig team van werkers: Pablo en zijn zoon Augustin en zijn neef

Carlos, Miguel ‘El Viejo’ (de Oude) en zijn zoon Fernando, Elieser en José ‘La Pachanga’ (het Feestbeest). Ze werken van 7:00-14:00; dat vinden we lang genoeg. ze werken vijf dagen per week en niet zes, zoals gebruikelijk is in Nicaragua. Ze krijgen goed betaald voor Nicaraguaanse begrippen, en ze krijgen elke dag koffie en fruit. En respect en waardering: dat vinden ze heel fijn merken we. Ze werken hard en zijn zijn heel correct: we prijzen ons gelukkig. Het wordt toch een beetje familie van ons, na al die maanden.

Mijn man Pepijn regelt alles met de werkers; het loon, contracten, de werkzaamheden, planning, materialen inkopen etc. Ik doe alleen de koffie, en ik vraag of het goed gaat, en geef ze complimenten over hun werk. We zijn ze dankbaar voor hun werk, en zij zijn blij met deze werkplek. In Nicaragua is veel onzekerheid qua werk: ze zijn blij dat ze hier een tijd kunnen werken. Wij hopen dat we ze nog heel lang werk kunnen bieden, want we zijn nog wel even bezig om onze plek te ontwikkelen.

Hout en bomen op het land

Wij hebben enorme bomen op ons land staan, guanacastes. Die zijn prachtig, we werden verliefd op deze plek vanwege de bomen. Het waren er echter te veel, het was nogal donker, en er zaten veel takken bij die dood waren en te dichtbij het huis. Er moest heel wat gekapt worden. De ‘ramador’, de bomenkapper, gaat dan met een touw en een machete op zijn blote voeten de boom in. En zo heeft hij met zijn helpers heel wat bomen gekapt. We hebben er nog genoeg over gelukkig.

Overvloed

We hebben nu hout in overvloed. Er is hier heel veel in overvloed: voedsel, water, hout, zonlicht, dieren, natuur en schoonheid. Wij genieten daar intens van, en het biedt ons de mogelijkheid om een mooi bestaan op te bouwen, niet in de laatste plaats voor onze kinderen.

Hek en veiligheid

In Nicaragua is het heel veilig, er is bijna geen geweld. Het is het veiligste land van Midden-Amerika, veiliger dan Costa Rica. Alleen diefstal is een probleem; het komt veel voor. Daar moet je rekening mee houden en maatregelen treffen: een hek en waakhonden is een goed begin. Wij hebben twee waakhonden; Era de herder en Kali de dobermann. Dan hebben we nog twee straathonden geadopteerd: Sushi en Tinkie.

Het is hier ook wel normaal om een machete naast je bed te hebben liggen en om er een in de auto te hebben. We willen nog meer verlichting op het terrein hebben, daar houden dieven niet van. Een alarm misschien ook, en  camera’s. Niet dat we zoveel van waarde in ons huis hebben, maar als je laptop en telefoon gestolen worden dan is dat al heel vervelend.

Een hek rondom een perceel van 8.000 m2 is nogal een omtrek: daar heb je heel wat houten palen voor nodig. Maar dat was geen probleem: onze ‘jardinero’ (tuinman) en ook ‘cuidador’ (oppasser) Pablo wist het wel: de ‘madera’ bomen kappen en daar palen van maken. Madera is het harde hout, geschikt voor palen. Pablo is analfabeet; hij weet andere dingen dan lezen en schrijven, zoals de kunst van het zagen, en de kennis van bomen en planten. Hij is goud waard. Pablo heeft met onze mannen de palen gemaakt voor het hele hek rondom het perceel. Het duurde even maar dan heb je ook wat.

Uit je comfortzone

Toen we nog geen hek hadden konden we niet weg van het perceel: er moest altijd iemand zijn, anders zou er ingebroken kunnen worden. Soms paste Pablo op ons huis, als we weg wilden. Ik voelde me de eerste maanden, tot het hek af was, niet fijn. Ik kon gewoon niet van het perceel af als ik wilde; dat was ik niet gewend. En toen er tijdelijk geen water was en er ook nog een powercut was, had ik het al helemaal gehad.

Toen de rivier hoog stond konden we ook niet weg, heel lastig. We zijn nu bezig om de rechten van de weg van onze buurvrouw te kopen, ze is boerin en claimt de weg. Onze advocaat zoekt nu uit van wie de weg is. Dat kost ook weer dollars, geduld en papieren opzoeken. We zien het wel.

Hier leven betekent uit je comfortzone komen, en hoewel dat niet altijd makkelijk is, is het voor ons absoluut de moeite waard. Je geduld wordt hier op de proef gesteld; het lijkt soms wel of haast hier niet bestaat; men heeft schijnbaar onbeperkt de tijd. Dat is soms gekmakend, maar we leren steeds beter om ermee om te gaan.

Het is ook moeilijk om aan bepaalde spullen en voedingsmiddelen te komen; geïmporteerde goederen zijn duur. Je moet het dus doen met minder, en met andere dingen. Dat is niet voor iedereen weggelegd. Wij zijn best makkelijk, we passen ons aan en hoeven niet op dezelfde manier te leven als in Nederland, helemaal niet.

Waarom Nicaragua

De natuur is zo mooi, de mensen zo aardig, en er is zoveel vrijheid. Vrijheid is voor ons de belangrijkste reden om hier te gaan wonen. Er zijn bijna geen Covid-regels. Je mag hier ook bouwen hoe je wilt, en je mag een stuk land gewoon gebruiken hoe jij het wilt; geen bestemmingen en vergunningen nodig. De belastingen zijn hier lager en de kosten voor levensonderhoud zijn lager. De maatschappij is niet ‘woke’: er zijn waarden en normen die ons aanspreken.

Wij werden in Nederland gek van alle regels en belastingen; het word je zo moeilijk gemaakt om een vrij, menswaardig leven te leiden. Covid was voor ons de druppel. Je kunt hier ook homeschoolen (onze kinderen gaan inmiddels naar school), en een verblijfsvergunning is relatief makkelijk te regelen. Het land is ook rauw en puur: daar houden wij van.

Onze homestead in de school in Friesland

Wij woonden in een voormalig schoolgebouw in Noord-Friesland, op 700 m van de Waddenzee. Ons huis was 450 m2; nu is ons huis 75 m2. We verhuurden lokalen via Airbnb, en we hadden een homestead met fruitbomen, kippen, eenden, moestuin, en bijen. Maar we hebben alles verkocht vorig jaar, we zagen de ellende al lang aankomen. Houtkachels mogen over een tijd niet meer, dieren houden ook niet meer, en uiteindelijk groenten verbouwen ook niet meer. Tja, als alle deuren zich sluiten, dan maar weg. We zagen de inflatie en recessie aankomen en wilden ons huis verkopen voordat de woningmarkt in zou storten.

En, onze buurman in Friesland begon te klagen over onze haan, over de ‘enorme’ rook van onze houtkachels, over onze pipowagen, konijnen, en ga zo maar door. We mochten van de gemeente geen pipowagen op ons terrein hebben en al helemaal niet verhuren via Airbnb. Het lokaal dat we verhuurden mochten we ook niet via Airbnb verhuren, want, er zat een keuken in en dat mocht niet. Dit verzin ik niet. Toen was de maat voor ons vol. Toen we daarna ook nog twee bekeuringen kregen en honderd euro moesten betalen omdat we respectievelijk 3 en 5 km te hard gereden hadden, waren we er echt helemaal klaar mee.

Het was niet makkelijk om de knoop door te hakken om te vertrekken, maar toen we eenmaal de beslissing genomen hadden wilden we zo snel mogelijk weg. We hebben alles verkocht en zijn met een paar koffers weggegaan. Iedereen verklaarde ons voor gek, net als toen we van Amsterdam Centrum naar Amsterdam Noord gingen, van Amsterdam Noord naar Zaandam, en van Zaandam naar Friesland. En een jaartje later zei steeds iedereen, ‘Jee zeg, hoe heb je dit gekocht? Wat gaaf, dit willen wij ook.’ Tja, nou dan moet je het gewoon doen, zoals wij. Je kunt niet alles hebben, je moet prioriteiten stellen en het gewoon doen, is onze insteek.

Vrijheid

Wat een verademing om nu hier te wonen, in Nicaragua. Elke dag zon! En, je kunt hier ook als niet-vegan leven: er is veel veeteelt, alle koeien zijn ‘grassfed’, heel gezond.

Niemand valt ons lastig, mensen zijn vriendelijk en ontspannen. Je kunt hier makkelijk een business opzetten, een kraampje hebben, wat dan ook. Je wordt met rust gelaten en kan geld verdienen, zonder dat de overheid daar een stokje voor wil steken. Het is hier heel normaal om dieren te houden, er lopen overal kippen en hanen rond. Paarden, koeien, geiten,varkens lopen hier vaak los.

Hier kun je motorrijden zonder rijbewijs, achterin een pick-up staan, een vuur stoken, zonder dat de politie eraan aankomt. Het is een soort Wilde Westen, en dat heeft natuurlijk ook nadelen maar die nemen wij graag voor lief. Geen betutteling en verboden door de staat: het risico is voor jou, en ook de consequenties als het misgaat.

Resources

Er stond al een huis op het land; dat knappen we nu op. Er stond ook een ‘casita’ naast, een klein huisje. Daar zitten we nu in met zijn vieren omdat het huis opgeknapt wordt. Lekker knus, het kampeergevoel. Ondertussen zaagt Pablo maar door: we hebben zoveel hout, zoals ik al schreef. Dat gebruiken we om deuren mee te maken, overkappingen, planken ophangen, het dak maken, noem het maar op. We gaan ook een ‘cabana’ bouwen, een houten huis.

Het is heel fijn om ‘resources’ zoals hout en water op je land te hebben. Dit land heeft veel resources, en, belangrijk ook, ze zijn toegankelijk. Niet zoals in Nederland, waar de natuur niet meer toegankelijk is en resources ook niet. Je mag niet wildplukken, je mag niet vissen, jagen, noem het maar op.

Mensen zijn hier ook behoorlijk zelfvoorzienend, ze weten heel goed hoe ze van het land moeten leven en alles zelf moeten maken. Ze zijn gewend om met weinig middelen te leven.

Fruitbomen

Wij willen nog kippen houden, voor vlees en eieren. In Nederland hadden we ook kippen, ik vind het ontzettend leuke dieren. Er staat qua voedsel al een en ander op het land en we hebben ook geplant: avocadobomen, mandarijn, grapefruit, limoen, kokosbomen, ananas, veel mangobomen, banaan en banaanachtige planten (‘quadraja’, ‘platano’) en kruiden zoals munt en citroengras. Het is bizar hoe snel alles hier groeit, niet te geloven. We willen nog veel meer planten, graag ook meer kruiden, meloen, jalapenos etc.

Water

Op dit moment hebben we geen budget meer voor zonnepanelen, maar dat komt nog hopelijk. We hebben wel water uit de put. Drinkwater kopen we nu tijdelijk. Pepijn, mijn man, is houtskool aan het maken en heeft de tonnen voor een drinkwaterzuivering systeem al klaarstaan. We gaan het water uit de put zelf zuiveren, met stenen, kiezels, zand en houtskool.

We hebben geen warm water nu, dat is af en toe wel even balen vind ik. Ik heb vaak gewoon geen zin om te douchen omdat ik het dan te koud vindt – dat ligt aan mij, ik ben een koukleum. Pepijn wil een zonneboiler maken, maar hij heeft de tijd er nog niet voor gehad. Warm water is sowieso wel handig, want we hebben een wasmachine en de was wordt wel fris, maar niet schoon qua vlekken. Onze witte lakens zien er niet uit. Ik maak ons eigen wasmiddel, van natuurlijke ingredienten; dan maar wat meer vlekken. Ik wil het gewoon niet gaan bleken of andere chemische middelen gebruiken, zeker niet omdat het grijze water naar onze bananencirkel stroomt, de tuin in.

Nicaraguanen wassen hun was met de hand. Wij hebben ook zo’n wastafel buiten, van beton. Als je je was laat doen, dan wordt dat dus met de hand gewassen. Daar heb ik respect voor. Ik heb alleen geen zin om lakens te wassen met de hand. Maar als het moet dan kan het.

Eenvoudig leven

In Nicaragua leer je respect te hebben voor de mensen die met heel weinig middelen leven, voor de natuur die hier best wel extreem kan zijn ook (overstromingen, stormen, hitte, tarantulas, spinnen, krokodillen) en voor de infrastructuur. Deze laatste is een luxe in Nicaragua: goede wegen bijvoorbeeld zijn er niet overal. Wij moeten een rivier oversteken met onze 4×4 om op ons perceel te komen. In het regenseizoen is dat bijna niet te doen. De andere wegen in onze omgeving zijn tijdens het regenseizoen heel slecht: zoveel gaten en bobbels, niet normaal. Je rijdt dan 10 km per uur, waardoor een ritje naar de stad wel 45 min kost. Je leert door dit soort dingen te relativeren, en je rijd je auto aan gort.

Ook power cuts kunnen je machteloos maken, maar ook rustig: dan maar geen stroom, dat overleef je ook wel weer. We hebben wel een generator maar dat maakt zo’n lawaai.

Kaarsen hebben we altijd in huis. Ik zorg wel dat we altijd een zak bonen en rijst hebben liggen, en blikjes tonijn, meel en suiker: voor het geval er een overstroming is, wat niet ondenkbaar is tijdens het regenseizoen.

(Bio) Gas

In Friesland hadden we een composttoilet in de pipowagen bij de school, dat beviel prima. Hier, in het huis en in de casita, zitten al ‘gewone’ wc’s en een septic tank. We willen bij de cabana die we gaan bouwen een biogas systeem plaatsen. Dan kun je daar je ‘human waste’ en al het andere organische afval dat niet naar de kippen gaat bij doen, en dan kun je dat gas weer gebruiken om op te koken. Pepijn is al jaren bezig met permacultuur en natuurlijk bouwen: een biogas systeem is iets wat hij al heel lang wil.

Men kookt hier op vuur, echt geweldig. Wij hebben ook een ‘Nica-fornuisje’, een fornuisje buiten waarmee je op vuur kan koken. We hebben ook heel veel brandhout, dus dat kan prima. In de praktijk echter komt het er toch op neer dat we ons gewone fornuis gebruiken, en dat werkt op gas. Er staat een grote gasfles onder.

We hebben veel te veel brandhout nu, enorme bergen hout. Laatst hebben we wat naar het huis van Pablo gebracht, in the middle of nowhere. Zijn familie was er erg blij mee; binnenkort weer een ritje maken. De meeste Nicaraguanen hebben namelijk geen auto, alleen een motor.

Plannen en werkzaamheden

Qua werk zijn we druk bezig: Pepijn geeft yoga- en meditatielessen op diverse locaties, we willen onze eigen yogadeck bouwen op het land, de casita gaat verhuurd worden binnenkort en de cabana moet ook nog gebouwd worden.

Ik was blogschrijver en schreef over yoga en off-grid leven, tiny homes, en permacultuur, totdat Chat Gpt mij overbodig gemaakt heeft. Mijn werkgevers wilden dat AI voortaan de artikelen zou schrijven, niet ik. Laat dan maar zitten.

Toen ben ik voor mezelf gaan schrijven, ben nu bezig met mijn boek ‘Chakra Journey’, dat is bijna af. Daarnaast geef ik in een boutique hotel aurareadings; dat doe ik al heel lang, zij het soms met hele lange tussenpozen wegens mijn rol als moeder in het gezin (dat bovenaan staat voor mij). Als we de cabana af hebben en het yogadeck, dan gaan we hier retreats en lessen geven. Ik ben nog met een ander boek bezig; eerst maar Chakra Journey afmaken.

Je kunt mijn man volgen op Instagram: @pepijnbot.

Je kunt mij volgen op Facebook: @ushakuppal en op Instagram: @indigenousdawn.

Wij hopen dat je het leuk vond om dit verhaal te lezen, en dat het je inspireert om ook je dromen waar te maken.

Hartegroet,
Usha