“Daar sta je dan met een groot huis, een bedrijf in Zweden en je partner overlijdt. Ik had er nooit bij stilgestaan dat dat kon gebeuren.”

Sandra en Arjen hadden in Nederland een geregistreerd partnerschap afgesloten en besluiten om samen naar Zweden te emigreren. Maar twee jaar later word de droom abrupt afgebroken door het overlijden van Arjen.

Wat heeft dit voor een gevolgen met betrekking tot het erfrecht? Hoe kun je je op een dergerlijke situatiatie voorbereiden? Wij vroegen het aan Sandra. Zij heeft zich bereid gevonden om haar verhaal in dit emotionele interview te delen.

Sandra: “Toen mijn partner overleed…”

“Toen mijn partner overleed kwam er een ingewikkelde kwestie op mijn pad, omdat wij geregistreerd partners waren. Geregistreerd partnerschap staat in Nederland gelijk aan getrouwd zijn. Maar in Zweden wordt dat niet gezien als zodanig, je bent dan “sambo”.

Je moet aantonen dat je al veel langer “sambo” bent om gezien te worden als vaste partner. Daar zit je niet op te wachten als je net weduwe/weduwnaar geworden bent. Daarnaast tellen kinderen uit eerdere huwelijken dan ook anders mee. Dus dat is ook nog een ingewikkelde kwestie.

In Nederland kun je in het testament laten vastleggen dat de langstlevende in het huis (als je een koophuis hebt) kan blijven wonen. Dat moet je hier ook doen, want als je dus van getrouwde status in Nederland, ineens een sambo status hebt veranderen er wel wat zaken. Ikzelf heb niet afgewacht totdat dit uitgezocht was. Dus het fijne weet ik er niet van. Ik heb al mijn zaken via Nederlandse jurisdictie laten verlopen omdat mijn man een Nederlands testament had.

Wanneer je naar een ander land emigreert, krijg je met wetten te maken die onwaarschijnlijk en ongewoon lijken. Dit is ook het geval wanneer je in Zweden met het overlijden van je partner te maken krijgt. “

Sandra, allereerst gecondoleerd met het verlies van Arjen. Hoe lang waren jij en je partner samen en wanneer besloten jullie om naar Zweden te emigreren?

In januari 2019 zijn we naar Särna geëmigreerd. We hebben besloten om te kopen, omdat we meteen een prachtig bedrijf wilden opstarten. Een grote B&B met 10 kamers en 23 bedden. Een pippi langkous huis, Villa Villakula, erg mooi om te doen.

Naast de B&B had Arjen nog een bedrijf in Nederland ¨Let’s be mindfull¨ met mindfulness cursussen online. Ook bouwde hij websites voor bedrijven en had er een aantal onder zijn beheer.

Wij waren ongeveer 20 jaar samen toen Arjen in 2021 overleed.

Wat hebben jullie gedaan om in geval van overlijden het partner erfrecht zeker te stellen?

In Zweden hadden we het bedrijf en huis gezamelijk op naam gezet, 50/50 procent zodat we beide eigenaar waren van alles. Ook alle instanties waar we voor het bedrijf mee samen werkten zoals banken en dergerlijke waren allemaal gedeeld.

Onze eigen financiën hadden we wel gescheiden. Dit was in Nederland al het geval. Hierdoor zouden wij in nood eventueel afzonderlijk het huis en bedrijf kunnen verkopen. Ik had daarom gelukkig dus ook een eigen bankrekeningen die niet geblokkeerd kon worden toen Arjen kwam te overlijden.

Als het gaat om erfrecht, wordt in Nederland geregistreerd partnerschap gelijkgesteld als gehuwd. Hoe zit dat in Zweden?

In Zweden wordt dat gelijkgesteld aan sambo oftewel samenwonende partner. Dit bemoeilijkt het uitoefenen van het partner erfrecht aanzienlijk. Al helemaal als er geen persoonlijk testament is opgesteld.

Ik heb begrepen dat je na het overlijden van Arjen hierdoor in een moeilijke situatie terecht bent gekomen. Heb je een oplossing kunnen vinden?

Arjen had gelukkig een Nederlands testament. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik de laatste wens van Arjen via het Nederlands recht kon laten lopen. Dit heeft een hoop uitzoekwerk en ingewikkelde toestanden voorkomen. Want anders had ik met het bedrijf, huis en de afwikkeling van het erfrecht in hele andere scenario’s kunnen zijn terecht gekomen.

Toen ik er achterkwam dat ik moest gaan bewijzen dat wij al langer bij elkaar waren als “sambo”, ben ik meteen gaan handelen naar het Nederlands recht. Ik dacht: “dat wil ik niet nu ik zo emotioneel ben, ik ga direct in overleg met een notaris in Nederland.” Dat was een goede zet. Zij heeft alles met mij samen uitgezocht (tussen Zweden en Nederland) en geregeld. De Zweedse skatteverket is uiteindelijk akkoord gegaan.

Wat is jou advies voor ongeregistreerde partners die vastgoed willen kopen en/of een bedrijf willen starten in Zweden?

Regel je zaken juridisch goed en zorg voor elkaar. Niet alleen bij het kopen, maar bekijk ook wat de afzonderlijke juridische status is in jouw situatie: ben je gescheiden geweest, heb je wel of geen kinderen, etc. Denk ook na over wat er gebeurt wanneer één van de partners komt te overlijden! Door de erfenis kan het zomaar zijn dat de helft van de gezamelijke bezittingen naar iemand anders gaat, met alle gevolgen van dien.

Door een onjuiste voorbereiding zou je voor vervelende situaties kunnen komen te staan. En bij een overlijden is dat niet waar je op zit te wachten. Ga vooraf bekijken hoe je de zaken wil regelen, mocht er een van beide komen te overlijden. Je woont in een vreemd land, met een volledig andere cultuur en gebruiken. Dat is al zwaar genoeg bij een overlijden, daar wil je niet ook nog andere ingewikkelde zaken bij.

Het zou ook goed zijn je meer bekend te maken met b.v. de rituelen rondom overlijden, ter aardebestellings wetten en regels in Zweden en over hoe de Zweden zelf omgaan met begrafenis en crematie. Want je gaat als persoon uit van je eigen referentiekader, dus Nederland. Maar wanneer je er dan voor komt te staan, is dat natuurlijk niet wat er gebeurd. En ineens zit je in een rollercoaster van verschillen die je niet had bedacht.

Nu moet ik zeggen dat er bij ons ook corona nog meespeelde, dat was een complicerende factor van groot belang.

Wil je nog iets anders kwijt?

Je kunt natuurlijk nooit alles regelen. En niemand gaat er vanuit dat je ineens alleen kunt komen te staan. Wij hadden het daar best wel over, maar we dachten dat het zo een vaart niet zou lopen. In Nederland hadden we alles wel goed geregeld toen we een huis gingen kopen en uiteindelijk ook verkopen.

In Zweden waren we daar nog niet echt aan toe gekomen. Als voorbeeld; Ik wist wel mijn wachtwoorden en die van het bedrijf gezamenlijk. Maar ik wist eigenlijk niet goed de codes van Arjen zijn materialen zoals computer en telefoon. Dit hebben we gelukkig nog op het ziekbed kunnen regelen. Arjen zei tegen mij, je gaat nu zitten en het meteen opschrijven, je weet nooit. En gelukkig maar, want inderdaad je weet nooit hoe iets verloopt. En ze waren hard nodig om alle zaken af te handelen.

Daarnaast is het van belang om goed met het begravningsburå te communiceren wat de wensen zijn bij ter aarde bestelling of crematie, en alle rituelen voorafgaand. Want in Zweden is het niet zoals in NL waar dit binnen vijf dagen moet plaatsvinden. Hier in Zweden is dat voor begrafenissen binnen 30 dagen maar niet meteen, en bij crematie kun je laten cremeren en dan moet je de urn binnen een jaar bijzetten. Je mag de urn niet thuis hebben, die blijft bij een kerk in de buurt van je woonplaats.

Gezien Arjen gecremeerd was en we de as wilden uitstrooien in de natuur, kwam daar ook nog van allerlei ingewikkelde zaken bij kijken. Dat moet precies geregistreerd worden. De plaats moet je ofwel zelf aanvragen bij de instanties, die op zijn Zweeds werken natuurlijk, of de as kan worden uitgestrooid op de minneslund, het grasveldje bij de kerk.

Waar dan ook je uiteindelijk mag uitstrooien, er moet altijd een persoon van de kerk of het begravningsburå bij zijn en dit optekenen. Dit ritueel kan op vele manieren, maar de spil in dit geheel is de persoon van het begravningsburå, die je zelf moet aanstellen.

“Door het delen van mij ervaring hoop ik een steun te zijn voor anderen. Hoe pijnlijk het ook is om er over te praten, verlies van een dierbare is een onderdeel van ons leven,” vertelt Sandra: “Dat dingen zoals erfrecht en ter aardestelling anders verlopen wanneer je naar een ander land emigreert, is een realiteit die je niet anders kunt dan accepteren.

Wil je meer lezen over de geschiedenis van Sandra en Arjan en hun migratie naar Zweden, dan kun je hun oude website bezoeken op www.natuursporen.nl

Sandra, nogmaals bedankt voor het delen van jou verhaal. Deze informatie zal zeer behulpzaam zijn voor velen onder ons.

Back to basic Sweden en al haar lezers wensen je veel sterkte bij het verwerken van het verlies.

Met veel liefs,
Ter & Annet