“Dat gewassen een grote opbrengst geven wil niet altijd zeggen dat dit goede gewassen zijn voor een zelfvoorzienend leven. Het is belangrijk om je ook te verdiepen in de bewaarbaarheid.”

Ik ben Jacqueline Franse. Samen met mijn man A3, hond Luna en zes kippen wonen we in het dorpje Wilhelminadorp in het mooie Zeeland. Net buiten het dorp heb ik een grote volkstuin waar ik graag mijn vrije tijd doorbreng. In het dagelijks leven ben ik planner bij een grote zorginstelling waardoor ik veel achter de computer zit, daarom is het fijn om na een werkdag in de moestuin tot rust te komen, te genieten van het buitenleven en me te verwonderen over alles wat groeit en bloeit.
Moestuinhippie is de naam van mijn blog waarin ik schrijf over mijn belevenissen in de moestuin en ons duurzame leven. Soms babbel ik wat over onze kippen of een anekdote over de tuinbuurmannen.

Hoe is jouw liefde voor de moestuin ontstaan?

In 2010 brak er een stuk bot af in mijn knie en bleek ik de botziekte OCD (slecht ontwikkeld bot) te hebben. Hierdoor mocht ik niet meer sporten en besloot ik te gaan moestuinieren om toch fysiek bezig te kunnen zijn. In het begin was het moeilijk om te tuinieren met een beperking maar gaandeweg vond ik een manier om er mee om te gaan en werd ik steeds inventiever in het zoeken naar oplossingen. Zo kon ik destijds niet op mijn hurken zitten maar dit loste ik op door op een krukje te zitten als er bijvoorbeeld zaailingen geplant moesten worden.

Ik was al gefascineerd door het zelf kweken van fruit, had een paar aardbeienplantjes en frambozen in mijn achtertuintje. Toen ik twee tomatenplantjes van een collega kreeg was ik verkocht. We maakten een paar vierkante meterbakken in de achtertuin van ons nieuwe huis en kweekten sla, radijsjes, tomaten en worteltjes. De bakken waren al snel te klein en het jaar daarop kreeg ik mijn eerste volkstuin van 100 vierkante meter. Om een lang verhaal wat in te korten… ik heb nu een volkstuin van 250 vierkante meter en ben nog altijd zielsgelukkig dat ik destijds met moestuinieren ben begonnen.

Waarom zou iedereen een moestuin moeten beginnen?

Een moestuin heeft vele voordelen. Gezonde voeding, milieuaspecten, weten waar je voeding vandaan komt en financiële voordelen om maar eens wat te noemen. Voor mij was bewegen in de buitenlucht de belangrijkste reden om een moestuin te beginnen maar later werden ook andere aspecten belangrijk. We gingen ook duurzamer leven omdat er meer bewustwording ontstond. Dat moeizaam opgevangen regenwater, daar ga je spaarzaam mee om, want op een volkstuin draai je niet zomaar de kraan open. Daardoor is moestuinieren ook een leerzaam proces, want hoe ga je om met klimaatverandering, voorkom je plagen zonder bestrijdingsmiddelen en maak je de beste compost van je keuken- en tuinafval? Door dit allemaal uit te zoeken en dingen uit te proberen heeft moestuinieren voor mij veel uitdagingen en is het ook een manier van leven geworden.

Ik lees in je blog dat jij veel weet over het kweken van bijna alle soorten tomaten. Hoe is deze passie ontstaan, hoeveel soorten heb je al gekweekt en kan je meer hierover vertellen?

Ik weet niet hoeveel rassen ik al gekweekt heb, ongeveer 150 verschillende rassen is een schatting. Ik was gefascineerd door Angelo Dorny die verschillende moestuinboeken schreef en een gepassioneerd tomatenkweker is.
Mijn kennis is vooral ontstaan door het lezen van boeken, internet en meekijken bij anderen. Als ik zie dat iemand tijdens het groeiseizoen hout-as als voeding gebruikt dan denk ik, dat moet ik ook eens proberen. Vorig jaar gaf ik afwisselend hout-as (kalium) en brandnetelgier (stikstof) en dat werkte goed. Verder is twee keer per week dieven heel belangrijk. Dieven zijn kleine nieuwe blaadjes in de oksels van een blad. Als je deze laat zitten kost dit de plant veel energie. Dieven kan je het beste doen op een droge dag zodat de wonden goed kunnen drogen, zo beperk je de kans op schimmelziekten. Dieven doe je ook het beste van boven naar beneden. Als de top van de plant per ongeluk afbreekt kan je namelijk een eventuele dief die eronder zit als nieuwe top laten doorgroeien. Dat zijn zomaar wat tips….

Voor personen die zelfvoorzienend zijn is een gewas, (bv aardappelen) met hoge opbrengst en succes rate van groot belang. Welke 5 gewassen raad Moestuinhippie aan en waarom?

Lastige vraag… dat gewassen een grote opbrengst geven wil niet altijd zeggen dat dit goede gewassen zijn voor een zelfvoorzienend leven. Het is belangrijk om je ook te verdiepen in de bewaarbaarheid. Boontjes zijn bijvoorbeeld erg productief, maar als je geen vriezer hebt of geweckte bonen niet lekker vindt heb je er niet zoveel aan, behalve dan om één keer in de week lekker van te eten.

Voor een zelfvoorzienend leven zou dit mijn top 5 zijn:

1. Bieten. In het voorjaar zaai je bieten voor de zomer. Gezaaid in juni kan je ze bewaren voor de winter. De lange bieten, bijvoorbeeld ras Cilindra, groeien dieper in de grond en zijn daardoor beter bestand zijn tegen nachtvorst. Uiteindelijk haal je de grootste naar binnen, je kan ze bewaren op een koele plaats in vochtig zand.
2. Droogbonen. Ik heb er eerlijk gezegd geen ervaring mee maar ze kunnen een goede aanvulling zijn op je maaltijden in de winter en zijn, mits goed gedroogd, lang te bewaren.
3. Pompoenen. Kies de lang bewaarbare rassen en kies de juiste bewaarplaats want ze zijn niet bestand tegen nachtvorst.
4. Courgette. Eén van de meest productieve groenten in de moestuin. Plant meerdere planten met tussenpozen uit in mei en juni, dan ben je langer verzekerd van courgettes. Bewaren buiten de koelkast. Inmaken is ook een optie, of in stukjes in de vriezer, in plakken en geraspt voor soepen en sauzen… De keuze is reuze 😉
5. Aardbeien. Als je genoeg planten hebt kan je een flinke voorraad aanleggen voor de winter zodat je dan ook nog kan genieten van fruit in de yoghurt of in de taart. Vries ze ontkroont en schoon in of gooi ze in de blender en vries ze in als saus. Jam is natuurlijk ook een optie.
6. Bonustip: Slasoorten. Kies bijvoorbeeld pluksla, hiervan kan je meerdere keren knippen als je het hart intact laat.

Heb je nog een paar leuke tips voor beginnende moestuiniers?

Ik vind het altijd een uitdaging om het hele jaar rond verse blaadjes uit de tuin te eten. Natuurlijk is dat makkelijker met een kas maar ook zonder kas is dit mogelijk. Zaai aan het einde van de zomer (augustus) de blaadjes voor de winter. Snijbiet is een topper waar je bijna het hele jaar door van kan eten en ook bestand is tegen kou maar ook veldsla, mizuna, spinazie en winterpostelein kunnen in de winter je bord groen kleuren. Kies de juiste rassen die bestand zijn tegen kou.

Heb je geen mogelijkheid voor een kas, dan misschien wel voor een platte bak. Een paar planken en oude ramen zijn al snel voldoende en daardoor kan je langer blijven oogsten. Ook in het voorjaar zal je sneller kunnen beginnen, handig als je zelfvoorzienend wilt leven.

Als je pas begint met een moestuin kan je het beste klein beginnen, bijvoorbeeld met een vierkante meterbak of een kleine moestuin. Baken bijvoorbeeld een deel van je achtertuin af, uitbreiden kan altijd nog. Kies makkelijke groenten als radijs, sla, courgette, bietjes en uien. Deze kunnen eigenlijk niet mislukken.

Wil je nog iets anders kwijt?

Probeer vooral plezier te hebben in het moestuinieren. Calculeer verliezen in, zaai meer dan je nodig hebt en hou een paar plantjes achter als je gaat uitplanten. Als planten worden opgegeten kan je altijd nog nieuwe uitplanten. Onthoudt dat een moestuin ook een kwestie van delen is. Slakken, ratten, muizen, vogels, ze zullen allemaal een beetje van je oogst eten. Zorg dat je altijd een plan B hebt.

Probeer het onkruid de baas te blijven door gebruik van mulchen, dit houdt de grond vochtig maar zorgt ook voor minder onkruid.

Waar kunnen lezers jou vinden?

Je kan mij vinden op mijn blog www.moestuinhippie.com en uiteraard is Moestuinhippie ook te vinden op Facebook en Instagram waar ik kleine verhaaltjes plaats.

Verder schrijf ik voor meerdere websites, onder andere Tuinenbalkon.nl en De Tuinschuur.be.