Naast de enorme prijsstijging van levensmiddelen is de verwachting dat in de komende maanden de energiekosten zullen gaan verdubbelen. De criminaliteit stijgt en een te kort aan energie mede door de Russische invasie van Oekraïne neemt toe. De Zweedse overheid is gedwongen om rigoreuze maatregelen te nemen. Het elektriciteitsnetwerk zou het de komende winter wel eens kunnen begeven.

Kans op een dagelijkse black-out

Onlangs houden de autoriteiten rekening met stroomtekorten in het dichtbevolkte zuiden van het land. Svenska Kraftnät, de netwerkbeheerder, zal op dagen dat het nodig is in verschillende gebieden een uur lang de stroom afsluiten. Vooral huishoudens worden geraakt. Ziekenhuizen en andere vitale dienstverleners blijven wel aangesloten.

De schuld ligt maar deels bij de Russische invasie in Oekraïne. Binnen Europa is afgesproken het elektriciteitsverbruik de komende tijd met 15 procent te verminderen om de afhankelijkheid van Rusland terug te dringen. Tegelijkertijd moet de export op niveau blijven om andere landen van stroom te voorzien.

Maar dat is niet het hele verhaal. Het zuiden van Zweden kan op koude, windstille dagen niet genoeg elektriciteit produceren om in de behoefte te voorzien. De windturbines leveren dan niet voldoende stroom en er zijn onvoldoende andere bronnen. Bovendien heeft Zweden een pijnlijk capaciteitsgebrek om elektriciteit van noord naar zuid te transporteren.

Wat meespeelt is dat de Zweedse regering in 2014 besloot geleidelijk aan te stoppen met kernenergie. In de jaren daarna werden vier van de twaalf Zweedse reactoren gesloten. In 2016 kwam de regering terug op het kernenergiebeleid, maar plannen voor nieuwe centrales zijn er evenwel nog niet.

Wat kunnen we doen?

De Zweedse verkiezingen voor 11 september 2022 zijn begonnen. Verschillende politieke partijen lanceerden de afgelopen weken voorstellen om consumenten te compenseren voor de stijgende prijzen. Dagens Nyheter heeft daar geen goed woord voor over. ‘Om de Zweden op deze manier te stimuleren om dezelfde hoeveelheid stroom te gebruiken als voorheen, wanneer er naar verwachting minder wordt geleverd, is ronduit onverantwoord.’

De krant roept op slimme manieren te vinden om op elektriciteit te besparen, zoals het bedrijfsleven aansporen zuiniger te zijn en te stoppen met belastingvoordelen aan elektriciteit slurpende datacenters. De krant doet ook een beroep op lezers: ‘Ramen, deuren en kieren afdichten, voordat de winter komt.’

Op de radio zijn regelmatig tips te horen zoals het inslaan van kaarsen, extra brandhoud en efficient branden van de haard.

Of het genoeg is om straks stroomuitval te voorkomen, dat is de vraag.

Bronnen: De volkskrant , Dagens industri
Gepubliceerd op 18 augustus 2022